A) BAKTERIOEN ISOLAMENDUA HAZKUNTZA INGURUNE HAUTAKORRETAN
a) Produktu laktikoetan dauden bakterioak: konparaketa NA
eta MRSren artean
Zenbait aldiz egin dugu hau, emaitza desberdinak konparatu ahal izateko.
Hasieran, hiru hazkuntza inguruneetan hazi ditugu bai esnea eta activia jogurta
ere. Horren helburua bien arteko desberdintasuna nabaritzea izango da, horretan
oinarrituta hurrengo praktikak egiteko. Hauek izan dira ateratako bakterioak:
Argazki hauetan ikus daitekeenez, hazkuntza ingurune bakoitzean bakterio
desberdinak hazi dira.
Activia jogurta erein dugun agarretan ezberdintasun handia nabaritzen da.
Agar arruntean bakterio mordoa irten dira justu ereindakoaren inguruan. MRSan
ordea, puntu txikitxo batzuk baino ez ditugu nabaritzen. Hori agar arruntean
edozein bakterio mota eta MRSan soilik azido laktikokoak.
Agar arruntekoak alderatuz gero, gainera, ikus dezakegu esnean bakterio
gehiago daudela, baina, hori ereiteko moduagatik da, esnea petri plaka osotik
zabaldu baitugu.
McConkey agarrean ikusi dugu aldaketa nabariena. Izan ere, esnea ereindako
plakan bakterio zuriak baino ez dira atera eta activia jogurtekoan, ordea,
zuriak eta arrosa ilunak agertu dira. Horrek esan nahi du badagoela bakterioren
bat Activia jogurtean esnean ez dagoena, ziur aski E.coli edo Enterococcus
faecalis.
Horrela, ikusi dugu activia jogurta eta esnearen bakterioen artean
desberdintasuna dagoela. Baina, horiek jogurt arruntarekin alderatu behar
ditugu eta, horregatik, hazkuntza ingurune desberdinetan (bai NA eta baita
MRS-an ere) azido laktikoko bakterioak hazteari ekin diogu eta emaitza hauek
lortu ditugu 2 egunen buruan.
Lagina
|
Hazkuntza
ingurunea
|
Itxura
|
Kolorea
|
tamaina
|
Kolonia
kopurua
|
Activia
jogurta
|
MRS agarra
|
.
|
.
|
.
|
.
|
NA
|
Borobilak, sakabanatuta
|
Zuria
|
ertaina
|
asko
|
Jogurt
arrunta
|
MRS agarra
|
.
|
.
|
.
|
.
|
NA
|
Borobilak, pegatuta
|
Zuria
|
ertaina
|
≈120
|
Esnea
|
MRS agarra
|
.
|
.
|
.
|
.
|
NA
|
borobilak
|
Zuria
|
Plaka osoan
|
infinito
|
Irudi hauetan eta
taulan ikus daitekeenez, esperimentuak ez zuen arrakasta handirik izan. MRS
agarrean ez genuen bakteriorik lortu. Uste dugu hau labearen tenperatura
baxuagatik dela. Agar nutritiboan, ordea, bakterio zuri eta borobilak agertu
dira. Baina, ingurune horretan edozein mikroorganismo hazten denez, ezin dugu
azido laktikokoak direla baieztatu. Noski, eta espero genuen bezala, ez da
bakterio patogenorik atera ez hazkuntza ingurune batean ez bestean.
Tenperatura egokia lortuta, berriro ekin diogu praktika berdina egitera.
Honako honetan, emaitza baliagarriak lortu ditugu:
Lagina
|
Hazkuntza ingurunea
|
Itxura
|
Kolorea
|
Tamaina
|
Kolonia kopurua
|
Activia jogurta
|
MRS
agarra
|
Borobilak
|
Zuria
|
Txikia
|
Gutxi
|
NA
|
Borobilak
|
Zuria
|
Txikia
|
Nahiko
|
McConkey
agarra
|
Borobilak
|
Zuria
eta arrosa
|
Ertaina
|
Asko
|
Jogur arrunta
|
MRS
agarra
|
Borobilak
|
zuria
|
Txikia
|
Gutxi
|
NA
|
Borobilak
|
Zuria
|
Txikia
|
Nahiko
|
McConkey
agarra
|
Borobilak
|
Arrosa
|
Txikia
|
Asko
|
Esnea
|
MRS
agarra
|
Borobilak
|
Zuria
|
Txikia
|
Gutxi
|
NA
|
Borobilak
|
Zuria
|
Txikia
|
Nahiko
|
McConkey
agarra
|
Borobilak
|
Zuria
eta arrosa
|
Ertaina
|
Asko
|
Hau guztia behatu ostean ikusi dezakegu itxura eta tamainari dagokionez ez
dagoela desberdintasun handiegirik. Bai ordea koloreari dagokionez. MRS eta NA
hazkuntza inguruneetan bakterio zuriak lortu ditugu. NA-n edozer lortu izan
dezakegu, baina MRSan lactobacillusak direlakoaren ziurtasuna daukagu, ingurune
hori azido laktikoetako bakterioak hazteko berezia baita. Horregatik,
“Lactobacillus acidophilus” edota “Lactobacillus casei”-ak lortu ditugula
dakigu.
McConkey agarrekoak, ordea, ez dira azido laktikoko bakterioak ingurune
honek gram positiboen hazkuntza inhibitzen baitu. Horren ordez, Enterobacter aerogenes edo Escherichia coli-ak lortu ditugu.
Horien hazkuntza 25 bat gradutako ingurunean izan da eta horrek eragin du,
hain zuzen beraien hazkuntza, tenperatura egokiak. Bakterioak 2 egunetan lortu
ditugu.
b) Bakterio patogenoen isolamendua: McConkey hazkuntza
ingurunea
Esperimentua aurrera eramateko, bakterio patogenoak haztea ere behar dugu.
Honekin ere zenbait arazo eduki ditugu. Hauek argi dago ez direla NA eta MRS
hazkuntza inguruneetan hazten. Horregatik, McConkey agarra erabili dugu
bakterio hauetarako., hor hazten baitira guk behar ditugun gram negatiboak.
Honetan ere arazoak eduki ditugu. Gorputzeko bakterio patogenoak izatean,
37ºC inguruko tenperatura behar dugu hauek hazteko. Baina, labeak hori baino
tenperatura baxuagoa du eta, ondorioz, bakterioak ez dira hazi. Horrez gain,
esan beharra dago esperimentua hiru aldiz burutu dugula hiru gaixo
desberdinekin. Guztiek zuten estarriko mina. Arazoa izan da beren estarriko
bakterioak hartu ditugula eta ez fekalak (hartu behako genituenak, horiek
baitira McConkey hazkuntza ingurunean hazten direnak).
Hemen ikus ditzakegu lehen saiakuntza horietan ikusitakoa:
Hala ere, azkenean lortu dugu nahi genuena. Ziszitisa duen gaixo baten
gernua ur apur batekin diluitu eta hori erabili dugu lagin bezala. Gainera,
putzu bateko ur zikina hartu dugu bigarren lagin bezala. Horiek McConkey
agarrean jarri eta egun bateko denborarekin patogenoak hazi dira. Hurrengo argazkietan
ikus daiteke hori:
Bakterio patogenoak
|
Kolorea
|
Tamaina
|
Itxura
|
Kopurua
|
Ur zikina
|
Zuria
|
Ertaina
|
Borobila
|
Asko
|
Arrosa
|
Ertaina
|
Borobila
|
Kantitate
txikia
|
Gernua
|
Arrosa
|
Handia
|
Borobila +
prezipitatu biliarra
|
asko
|
Hemen ikus daitekeenez, bakterioen garapena egokia izan da. Gernuaren
kasuan, hauek arrosa ilun kolorekoak dira, gorri apur batekin. Hori dela eta
ondorioztatzen dugu lortutako bakterioak Escherichia coliak edo Enterobacter
aerogenes direla.
Ur zikinean, ordea, bi motatako bakterioak lortu ditugu, batzuk zuriak eta
besteak arrosak. Horregatik, lehenengoak Salmonela enteritidis edota Shigella
dysenteriae direla esan dezakegu eta bigarrenak, ordea, Escherichia coliak edo
Enterobacter aerogenes.
B) ISOLATURIKO BAKTERIOEN IDENTIFIKAZIOA
a) Produktu
laktikoetako bakterioen ezaugarriak
Behin
bakterioak lortu ditugula, guk nahi ditugunak direla ziurtatzeko zenbait froga
gauzatu ditugu: katalasaren froga, tindaketa bakuna eta Gram tindaketa.
i.
Katalasaren
froga
Froga
honetan ur oxigenatua botatzen zaie bakterioei eta burbuilen agerpena itxaroten
da. Bakterio batzuk daude non burbuilak agertuko diren (positiboak) eta beste
batzuk non ez (negatiboak). Froga egin eta emaitzak taula batean adierazi
ditugu:
Hazkuntza ingurunea
|
Bakterioen jatorria
|
Burbuilen agerpena
|
Katalasa mota
|
MRS agarra
|
Esnea
|
Ez
|
-
|
Jogurt
arrunta
|
Ez
|
-
|
Activia
jogurta
|
Ez
|
-
|
Agar nutritiboa (NA)
|
Esnea
|
Bai
|
+
|
Jogurt
arrunta
|
Ez
|
-
|
Activia
jogurta
|
Ez
|
-
|
Taulan
ikus daitekeenez, baten bakarrik irten dira burbuilak, katalasa zutelakoren
seinale. Baina hori NA hazkuntza ingurunean gertatu da eta bertan edozein
motatako bakterioak hazten dira. Beraz, ez dugu uste azido laktikokoak direnik,
MRS agarreko baten ere ez baitira atera, katalasa negatiboak direlaren seinale,
hau da, ez dutela katalasarik.
ii.
Tindaketa bakuna
Tindaketa
hau kontrastea sortu eta bakterioak errezago ikusteko baino ez dugu egin. Honen
bidez, bakoitzaren itxura ikusi ahal izan dugu eta ondorioztatu zein motatako
bakterioak diren. NA hazkuntza inguruneko bakterioekin egin dugu soilik,
kontrol bezala.
Hemen daude lortutako
emaitzak:
Lagina (NA
agarrekoak)
|
Kolorea
|
Itxura
|
Esnea
|
Urdin iluna
|
Baziloak
|
Jogurt arrunta
|
Urdin iluna
|
Baziloak
|
Activia
jogurta
|
Urdin iluna
|
Kokoak
|
Taulan adierazi
dugunez, guztiek hartu dute kolore ilunagoa ingurunearekin alderatuz. Itxurari
dagokionez, berriz, desberdintasunak daude esnea eta jogurt arrunta eta activia
jogurtaren artean. Lehenengo biek itxura bazilikoa dute eta besteak, ordea, koko itxura. Honek adierazten du
badagoela bakterio desberdinen bat azken jogurt hauetan gainontzekoetan ez
dagoena.
iii.
Gram
tindaketa
Tindaketa mota hau bakterioak zein motatakoak diren
jakiteko egiten da, edo motara gehiago hurbiltzeko. Guk burututa hau lortu
dugu:
Bakterioen jatorria (MRS agarretik)
|
Gram mota
|
Kolorea
|
Itxura
|
Ur zikina (bakterio zuriak)
|
-
|
Morea
|
Baziloak
|
Ur zikina (bakterio arrosak)
|
-
|
Morea
|
Baziloak
|
Gernuko bakterioak
|
-
|
Morea
|
Baziloak
|
Taulan
eta irudietan ikus daitekeenez, bakterioak gram positiboak direla izan da, guk
espero genuena. Hauek, polipeptidoglukanozko pareta lodia daukate. Horrela,
jada ziurta dezakegu azido laktikoko bakterioak direla lortu ditugunak.
Aipatu
beharra dago argazkietan ikus daitekeen arrosa ez dela bakterioak kolore
horietakoak direla, baizik eta ondo ez garbitzeagatik safranina arrastoak
geratu direlako baizik.
b) Bakterio
patogenoen identifikazioa
Lortutako bakterio
patogenoetan ere egin dugu gram tindaketa eta hauek izan dira lorturiko
emaitzak:
Bakterioen jatorria (MRS agarretik)
|
Gram mota
|
Kolorea
|
Itxura
|
Esnea
|
+
|
Morea
|
Kokoak
|
Jogurt arrunta
|
+
|
Morea
|
Baziloak
|
Activia jogurta
|
+
|
Morea
|
Baziloak
|
Beraz, bakterio
patogeno hauek Gram negatiboak dira, guk espero genuena, horien hazkuntza eragiten
baitu McConkey agarrak. Hauek, beraz, ez dute polipeptidoglukanoz beteriko
pareta.
C) Bakterioen
kokultiboak
Azkenik,
bi bakterio motak elkartzea geratzen zen, euren arteko erreakzioaren ondorioa
aztertzeko eta jakiteko ea azido laktikoko bakterioek patogenoak hiltzen
dituzten.
a) Gernuko
bakterioak MRSan lorturiko laktikoekin
Hau da
benetan kontuan hartuko duguna, gernutik ateratako bakterioak baitira gizakiok
gorputzean ditugun bakterio patogenoak. MRSan lorturiko bakterioak gernukoekin
kokultiboan jarri ostean honako hau lortu du.
Argazkietan
argi ikus daiteke bakterio patogenoen kantitatea ez dela areagotu. Are gehiago,
hiru egun igarota jada ez dira bakterio E. Coli (arrosak) baizik eta zuriak
ere. Koloniak diluituagoak ikusten dira. Honek erakusten du azido laktikoko bakterioek
efektu onuragarria dutela eta bakterio patogenoak hiltzen dituztela.
Hala
ere, denbora gehiago utzi dugu aztertzeko kasu horretan zer den gertatzen dena.
Orduan lortu dugu XXXXII. irudian ikusten dena. Bertan McConkey hazkuntza
ingurunean hasitako bakterio desberdinak ikus daitezke. Ezkerrekoan, jogurt
naturala dago ereinda. Petri plaka horretan bereizten diren bakterioak arrosak
dira eta bi aste igaro diren arren, ez direnez azido laktikokoekin elkartu
berdin jarraitzen dute. Eskumakoan, gernu bakterioak azido laktikokoekin
elkarturik, aldaketa ikusten da. Bertan, bakterioak 3 egun eta gero baino
zuriago daude oraindik, ez dago ia bakterio arrosarik. Horrek erakusten du
azido laktikoko bakterioek patogenoak suntsitzeko kapazitatea dutela.
b) Ur zikinean
lortutako bakterioak MRSan lorturiko laktikoekin
Badaezpada
ere, eta ezberdintasunik zegoen aztertzeko, ur zikineko bakterioekin berdina
egin dugu eta hau izan da emaitza:
Argazkian ikus
daitekeenez, hemen ere lehen zegoen arrosa fuerte kolorea desagertu da.
Oraindik arrosa badago, egia da, baina bakterio zuriak ere tartekatzen dira.
Beraz, esan dezakegu denbora gehiago utziko bagen berdin gertatuko litzatekeela
eta, azkenean, bakterio patogeno guztiak desagertuko liratekeela.
D) PRODUKTU
LAKTIKOEN ERAGINA PERTSONENGAN
Noski, guk esperimentuen bidez egindakoa eskala txikian da, eta soilik
bakterio horiek izanda. Baina, orain begiratuko dugu ea gizakiok Activia
jogurta hartzean efektu bera duen. Horregatik 15 pertsonek dieta desberdinak
egin dituzte hilabete eta erdian zehar: bi aste dieta normalarekin, bi aste
jogurt arrunta hartuz eta beste bi Activia jogurta hartuz. Izan ere, iragarkiak
14 egunetan sentitzen dela desberdintasuna dio.
Sexua
|
Puztuta
|
Digestio arina jan ostean
|
Zelan sentitzen diren
|
Zenbat aldiz joan dira egunean komunera
|
Deposizioaren egoera
|
Aldaketak hasieratik bukaerara
|
Neskak
|
2/3 ez
1/3 batzuetan
|
2/3 ez
1/3 bai
|
1/3 ondo
2/3 txandakatuz
|
0,1 eta 2 aldiz txandakatuz
|
Solido gehienetan
|
ez
|
Mutilak
|
1/2 ez
½ ez gehienetan
|
½ ez
½ bai
|
Ondo
|
0 eta 1 txandakatuz, 2 gutxitan
|
Solido gehienetan
|
ez
|
Sexua
|
Puztuta
|
Digestio arina jan ostean
|
Zelan sentitzen diren
|
Zenbat aldiz joan dira egunean komunera
|
Deposizioaren egoera
|
Aldaketak hasieratik bukaerara
|
Neskak
|
Oso gutxitan
|
ez
|
2/3 ondo
1/3 txandakatuz
|
0 eta1 txandakatuz
|
Solido
|
ez
|
Mutilak
|
Ez
|
½ ez
½ bai
|
Ondo
|
0 eta 1 txandakatuz
|
Solido gehienetan
|
ez
|
Sexua
|
Puztuta
|
Digestio arina jan ostean
|
Zelan sentitzen diren
|
Zenbat aldiz joan dira egunean komunera
|
Deposizioaren egoera
|
Aldaketak hasieratik bukaerara
|
Neskak
|
¾ ez
|
ez
|
2/3 ondo
1/3 txandakatuz
|
0, 1 eta 2 txandakatuz
|
Solidoa, likidoago eta gogorrago txandakatuz
|
ez
|
Mutilak
|
Oso gutxitan
|
½ ez
½ bai
|
Ondo
|
0 eta 1 txandakatuz
|
Solido gehienetan, batzuetan likidoago
|
ez
|
Tauletan islatuta ikusten denez, ez da aldaketa
nabarmenik egon dieta hau jarraitu dutenen pertsonen gain. Alde batetik,
puztuta sentitzearen sentsazioa dago. Hor aldaketa txikia da, baina egia da
hobera egiten duela. Hala ere, esan daiteke ez dagoela aldaketarik jogurt
arrunt eta Activia jogurtak duen efektuaren artean. Beren sentitzeko egoerari
dagokionez, batez ere puztuta sentitzearen sentsazioarekin dauka zer ikusia.
Digestioaren abiadura ez da aldatu ez gizon ezta
emakumeetan ere dieta edozein dela ere.
Horrez gain, komunera joateko ohitura ez da erregulatu
eta berdin jarraitu du. Guztiak zeukaten egunen bat no ez ziren joaten komunera
eta beste batzuk birritan zihoazela. Egia da, batzuk beste batzuk baino
erregulatuago, baina tartekatuz. Beraz, ez da aldaketarik egon. Deposizioak,
gainera, berdin jarraitu dute. Jogurtak hartzeak ez du solidoagoa egin ezta
bigunagoa batzuetan. Gehienetan zen solidoa, baina batzuetan likidoagoa eta
besteetan gogorrago, ziur aski egunean jaten zutenaren arabera.